I. Informacje o Inwestycji
Zadanie inwestycyjne.: ,,Wykonanie robót budowlanych polegających na remoncie elewacji zabytkowego budynku Zespołu Szkół Specjalnych nr 100 przy ul. Czarnieckiego 49″.
Adres Inwestycji: ul. Czarnieckiego 49, dz. nr 81 z obrębu 7-01-11, Warszawa-Żoliborz
Inwestor: Miasto Stołeczne Warszawa
Inwestor zastępczy: Stołeczny Zarząd Rozbudowy Miasta
Generalny Wykonawca robót budowlanych: Przedsiębiorstwo Konserwacji Zabytków ,,MATEUSZ” Sp. z o.o.
Sp. k. z Warszawy
Dokumentacja projektowo – przetargowa: „ZOLTAR” Spółka Cywilna z Warszawy
Źródła finansowania: Miasto Stołeczne Warszawa
***
Zakończenie prac remontowo – konserwatorskich elewacji zabytkowego budynku Zespołu Szkół Specjalnych nr 100 przy ul. Czarneckiego 49 na Starym Żoliborzu.
W dniu dzisiejszym (19 lipca) zaprezentowano efekty prac remontowo – konserwatorskich elewacji zabytkowego budynku Zespołu Szkół Specjalnych przy ul. Czarneckiego 49 na Starym Żoliborzu.
Stołeczny Konserwator Zabytków, Michał Krasucki określił obiekt jako referencyjny.
Prace remontowo – konserwatorskie trwały od września 2016 do czerwca br. (przez 10 miesięcy) i odbywały się pod nadzorem i zgodnie z wytycznymi Stołecznego Konserwatora Zabytków (dalej SKZ).
Autorem Projektu renowacji elewacji była Firma „ZOLTAR” S.C. Bożeny i Tadeusza Rojewskich.
Elewacja ze względu na liczne ślady pocisków po walkach w czasie powstania warszawskiego jest naoczną utrwaloną kartą historii Warszawy, dlatego dołożono należytej staranności, aby zachować powierzchnię elewacji możliwie najbardziej w pierwotnej formie.
Przed przystąpieniem do prac na całości budynku zinwentaryzowano ponad 3000 otworów po kulach. Były dwie koncepcje SKZ na ich wyeksponowanie. Pierwsza obejmowała zabezpieczenie wszystkich otworów i wyeksponowanie ich poprzez nałożenie tynku dedykowanego tylko do ostrzelin i nałożonego w ostrzelinie tak, by jego lico cofnięte było około 1 cm w stosunku do pozostałego tynku elewacji budynku. Ostatecznie jednak zdecydowano, że postrzeliny zostaną wyeksponowane wyraźniej i tylko na całej elewacji ściany wschodniej i na fragmencie ściany północnej (od strony boiska) do jej I pilastra – w miejscach najbardziej eksponowanych dla turystów i mieszkańców.
Ze względu na przesłanie historyczne obiektu, zły stan i degradację, prace przy tejże inwestycji były wyspecjalizowane, przebiegały wieloetapowo i wykonywane były z wyjątkową starannością i dbałością o jak najwierniejsze odtworzenie i zabezpieczenie poszczególnych elementów ścian.
Do uzupełnień z cegły klinkierowej: dekoracji, budowy komina, schodów i pergoli zużyto 4300 sztuk cegieł klinkierowych wyprodukowanych na specjalne zamówienie. Zlecenie wykonała cegielnia z okolicy Gozdnicy, ta sama, która wytworzyła cegły do budowy obiektu przed wojną. Jest to cegła szkliwiona w szkliwie solnym, o składzie i wyglądzie niemalże identycznym z cegłą oryginalną (w kolorze: cieniowany brąz). Proces jej wytwarzania trwał aż 8 tygodni. Do remontu wykorzystano również część cegieł z rozbiórki, jednak nie była to ilość wystarczająca, co wymusiło zakup większej ilości cegieł niż planowano.
Zakres remontu obejmował wizytówkę działań wojennych – otwory po kulach, które zostały oczyszczone manualnie i zabezpieczone chemicznie, z pozostawieniem wyraźnie widocznego czerwonego ceglanego podłoża. Obecnie widocznych jest ok. 1100 otworów na eksponowanych fragmentach obu ścian.
Proces zabezpieczania elewacji z pozostawionymi ostrzelinami odbył się zgodnie z wytycznymi „Programu konserwacji elewacji wschodniej – frontowej i wschodniego przęsła elewacji północnej – zakwalifikowanych do pozostawienia w formie „świadków””, opracowanego przez mgr konserwacji dzieł sztuki i zabytkoznawstwa, Barbarę Kubisę.
Pozostałą powierzchnię muru ceglanego już bez tynku oryginalnego oczyszczono ręcznie i kilkukrotnie przeprowadzono zabiegi odsalania. Na powierzchniach zagrzybionych, pokrytych mchami lub glonami zastosowano zabiegi biobójcze. Pozostawiono maksymalną ilość oryginalnych tynków, ubytki w oryginalnych tynkach uzupełniono tynkiem według recepty zbliżonej do tynku oryginalnego. Uzupełnienie wykonano ręcznie metodą tynkarską cyklinowania, aby zachować pierwotną strukturę. Wszystkie głębokie pęknięcia i rysy ścian, uszkodzenia zespolono ze sobą prętami spiralnymi. Zachowana została pierwotna kolorystyka elewacji i zniwelowano wizualne różnice nowego i starego tynku poprzez nałożenie laserunku.
W wyniku tych działań uzyskano kolorystykę „starej bieli”. W ostatniej warstwie laserunku zastosowano mikę nadającą elewacji srebrzysto-biały połysk.
Odtworzono 5 mb zabytkowego komina i przywrócono do pierwotnej wysokości – ok. 13 metrów.
Schody – ze względu na zły stan – odtworzono w całości, od fundamentów, z zastosowaniem wspomnianej cegły klinkierowej wykonanej na zamówienie. Powierzchnia schodów ze stopnicami wynosi ok. 17 m2, a wygląd schodów został przywrócony do wyglądu sprzed 1939 roku. Nawierzchnia schodów została uszorstniona w sposób niewidoczny, aby zachować przepisy BHP.
Pergolę o dł. ok. 20 m również odtworzono w całości z cegły klinkierowej (6 słupów o wys. 3 m).
Ponadto, wykonano 2 daszki nad wejściami od strony południowej, dziedziniec oraz kompleksowe obróbki blacharskie z zalecanej blachy tytanowo-cynkowej, niekolidującej wizualnie z ozdobnymi elementami parapetów z cegły klinkierowej.
Wykonawcą prac remontowo-konserwatorskich było Przedsiębiorstwo Konserwacji Zabytków „Mateusz” Sp. z o.o. Sp. k.
Wartość inwestycji wyniosła ok. 1,4 mln zł brutto.
***
II. Przebieg realizacji
Czerwiec 2017
***
- W związku ze złożeniem projektu budowlanego zamiennego, Stołeczny Konserwator Zabytków w dniu 12 października 2016 roku wydał Decyzję nr 2227N/16, która pozwala na remont elewacji budynku według nowego projektu.
Kwiecień 2017
Październik 2016
- Na teren budowy przy ul. Czarnieckiego 49 został już zwieziony materiał budowlany. Charakterystyczna cegła klinkierowa imitująca cegłę z tamtej epoki. Towar złożono na 18 paletach, waga każdej to ok. 1200 kg. Łącznie jest 4412 sztuk.
Wrzesień 2016
- 11 sierpnia 2016 roku Stołeczny Zarząd Rozbudowy Miasta podpisał umowę z firmą „ZOLTAR” na pełnienie nadzoru autorskiego nad realizacją robót budowlanych polegających na remoncie elewacji budynku Zespołu Szkół Specjalnych nr 100 przy ul. Czarnieckiego 49 i jednocześnie rozpoczęły się roboty budowlane.
- 2 sierpnia 2016 roku podpisano umowę z Przedsiębiorstwem Konserwacji Zabytków „MATEUSZ” Sp. z o.o. Sp. k., ul. Suwalska 36 E lok.32, 03-252 Warszawa – na wykonanie robót budowlanych – za cenę brutto 952 766,33 zł.
- 22 czerwca 2016 roku Stołeczny Zarząd Rozbudowy Miasta ogłosił przetarg na wykonanie robót budowlanych polegających na remoncie elewacji zabytkowego budynku Zespołu Szkół Specjalnych nr 100 przy ul. Czarnieckiego 49.
- Decyzja Nr 51/P/2016 z dnia 28.04.2016 roku- przeniesienie pozwolenia na budowę na Stołeczny Zarząd Rozbudowy Miasta.
- 11 marca 2016 roku Stołeczny Zarząd Rozbudowy Miasta podpisał umowę z firmą ,,ZOLTAR” s.c. Bożena Rojewska, Tadeusz Rojewski na opracowanie dokumentacji projektowo-przetargowej na remont elewacji budynku Zespołu Szkół Specjalnych nr 100 przy ul. Czarnieckiego 49.
- 12 listopada została wydana Decyzja Nr 199/2015 zatwierdzająca projekt budowlany oraz udzielono pozwolenia na budowę.
- 18 sierpnia 2015 roku została wydana Decyzja Nr 1758N/15 Stołecznego Konserwatora Zabytków pozwalająca na remont elewacji.
III. Zakres prac inwestorskich:
Zakres zaplanowanych robót budowlanych obejmuje w szczególności:
- remont/renowacja elewacji,
- remont 2 daszków nad wejściami,
- rozebranie i odtworzenie części górnej komina kotłowni,
- rozebranie i odtworzenie schodów zewnętrznych wejścia głównego oraz kuchennego,
- rozebranie i odtworzenie pergoli,
- wymianę rur spustowych, wykonanie dodatkowych rynien,
- wymianę obróbek blacharskich, wymianę parapetów zewnętrznych,
- wymianę i uzupełnienie elementów oświetlenia zewnętrznego zamontowanych na elewacjach,
- malowanie drzwi, skrzynek gazowych i hydrantowej balustrady tarasu, wykonanie opasek oraz przełożenie istniejących
z wykonaniem prawidłowych spadków od budynku.
IV. Historia Inwestycji
Twórcą zabytkowego budynku przy ul. Czarnieckiego 49 był polski architekt i konserwator zabytków – Jan Witkiewicz Koszczyc, prywatnie zaprzyjaźniony z Józefem Piłsudskim. Gmach ten wybudowany został w latach 1930-34, swoją siedzibę znalazła tam placówka oświatowa pod nazwą Prywatna Koedukacyjna Szkoła Powszechna ,,Rodziny Wojskowej”. W budowę i powstanie szkoły mocno zaangażowała się ówczesna Marszałkowa – Aleksandra Piłsudska, która była jednocześnie Przewodniczącą Sekcji Szkolnej Stowarzyszenia. Wieloletnią kierowniczką szkoły była Janina Dunin–Wąsowiczowa. Była to placówka zbudowana dla oficerskich rodzin wojskowych, którzy zamieszkiwali Żoliborz Oficerski i Cytadelę. W trakcie wojny, pod kamuflażem działalności charytatywnej funkcjonował tam punkt schronienia dla Żydów, zaś w czasie Powstania Warszawskiego – Szpital Polowy nr 104, który pod koniec sierpnia 1944 roku został ewakuowany do Fortu Sokolickiego z powodu silnego ostrzeliwania. Funkcjonowała tam również kuchnia Rady Głównej Opiekuńczej, gdzie przekazywano rezerwy żywności, a zarząd po upadku powstania organizował tzw. stołówki klatkowe i stołówki kolonijne WSM. W 1968 roku utworzono w budynku Szkołę Podstawową Nr 123. Dziś mieści się tu Zespół Szkół Specjalnych Nr 100 w skład którego weszły Szkoła Podstawowa Nr 123 i Gimnazjum Nr 66. W placówce tej kształceni są uczniowie z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym i znacznym oraz uczniowie ze sprzężoną niepełnosprawnością, z wyjątkiem osób poruszających się na wózkach.
V. Opis obiektu
Budynek Szkoły wpisany jest do Rejestru Zabytków. Budynek reprezentuje architekturę modernistyczną z charakterystyczną stylizowaną dekoracją i jest przykładem obiektu użyteczności publicznej Warszawy z okresu dwudziestolecia międzywojennego. Budynek ten wyróżnia bogaty detal architektoniczny wykonany z cegły klinkierowej, z której powstały wykończenia naroży, okien oraz jodełkowy ornament fasady. Klinkierowe dekoracje na elewacji przypominają wycinanki ludowe. Do dziś, w elewacjach budynku można odnaleźć ślady walk powstańczych, gdyż są podziurawione pociskami.
